Roofs 2000-08-20 Dakdekkers maar moeizaam te overtuigen van nut kraanwagens

Het blijkt bijzonder lastig om een sluitend antwoord te geven op de vraag waarom in de Nederlandse dakdekkersbranche, in tegenstelling tot de situatie in de ons omringende landen, zo mondjesmaat gebruikt wordt gemaakt van kranen. Het financiële argument dat pleit vóór de investering legt objectief gezien veel meer gewicht in de schaal dan alle argumenten die worden aangevoerd tegen de investering.

Ze willen er maar niet aan, die Nederlandse dakdekkers. Vele bedrijven besteden jaarlijks tonnen aan de huur van kostbare kranen. De ondernemers in de branche die voor zichzelf een rekensommetje maken en op grond daarvan tot de conclusie komen dat het financieel toch wel een stuk aantrekkelijker is om zelf te investeren in een kraan, zijn echter op de vingers van één hand te tellen. Met name in de ons omringende landen is het gebruik van kranen in de dakdekkersbranche vrij algemeen. In België, waar de werkwijze van dakdekkers redelijk vergelijkbaar is met die van in Nederland, zijn vorig jaar naar (een vrij nauwkeurige) schatting zestig kranen verkocht.
Toegegeven, België kent meer dakdekkersbedrijven, maar daar moet meteen aan worden toegevoegd dat de gemiddelde bedrijfsomvang kleiner is. J. van der Graaf, commercieel directeur van Falnim in Veenendaal, vindt het ook moeilijk een verklaring te geven voor de terughoudendheid van de Nederlandse dakdekkers om in een kraan te investeren. "Ik heb wel eens de indruk dat bedrijven alleen maar redenen bedenken om kranen niet te hoeven kopen. We krijgen argumenten te horen als 'met één kraan kan ik niks want ik heb altijd verschillende werken in uitvoering' of 'ja, maar dan moet ik ook weer een apart mannetje hebben die met de kraan overweg kan'. Nog zo'n argument: 'als ik een kraan op een vrachtwagen heb liggen, kan ik geen materiaal meer meenemen'. De argumenten zijn stuk voor stuk te weerleggen. En stel dat ze wel steekhoudend zouden zijn, dan zouden die ook moeten gelden voor de situatie in het buitenland."

Aluminiumkraan

Van der Graaf rekent voor dat -zuiver gelet op het economische voordeel- de investering in een kraan al gauw uitkan. In zijn voorbeeld gaat hij uit van een vrachtwagen met een aluminiumkraan. Een type uit het Falnim programma waar elk dakdekkersbedrijf heel goed mee uit de voeten kan betreft, de Böcker 36/1200 . De kraan kan de last tot een hoogte van 36 meter tillen en beschikt over een maximaal hefvermogen van 1.200 kilo. Het eigen gewicht van de kraan bedraagt 8,5 ton (ter vergelijking: een staalkraan weegt doorgaans 13,5 ton) en kan dankzij het relatief lage gewicht gemakkelijk elke bouwplaats oprijden. Met zo'n kraan is een investering gemoeid van 350 duizend gulden. Het bedrijf wil de kraan financieren. Aan rente is men 15 duizend gulden kwijt. De wagen wordt over vijf jaar afgeschreven. Dat is jaarlijks 70 duizend gulden. Voor service, onderhoud en keuringen is er maximaal 10 duizend gulden nodig. De vrachtwagen rijdt op rode diesel (het is per slot van rekening een kraan) dus voor brandstof is het bedrijf hooguit 1 duizend gulden per jaar kwijt. Tenslotte moet de kraan nog bemand worden, kosten 60 duizend per jaar. Samen opgeteld komen de jaarlijkse lasten uit op een bedrag van 156 duizend gulden. Een flink bedrag, maar voor veel bedrijven beduidend minder dan het bedrag dat ze elk jaar aan kraanhuur kwijt zijn.
"De restwaarde van een kraan is bij inruil 25 tot 30 procent van de nieuwwaarde. Kortom, financieel zullen veel bedrijven goedkoper uit zijn,"zegt Van der Graaf. "En wat natuurlijk ook telt, is het logistieke voordeel. Als je een kraan huurt, wil je er ook efficiënt gebruik van maken. Dat betekent doorgaans dat de bouwput vol met materiaal gepropt wordt, waarbij vele partijen allemaal hun materiaal daar naar toe moeten brengen. Er moet dus heel goed worden georganiseerd."
Het argument dat dakdekkersbedrijven meestal verschillende werken onder handen hebben en daardoor aan één kraan niets hebben, houdt voor Van der Graaf geen steek. "Wanneer de dakdekkers op alle werken tegelijk een kraan nodig hebben, zit er iets goed fout in de logistieke planning van het dakdekkersbedrijf.

Extra mannetje

Het veelgehoorde tegenargument van dat extra mannetje, gaat er bij de commercieel directeur van Falnim ook niet in. Bijna elk bedrijf heeft wel een werknemer in dienst met een groot rijbewijs. Bovendien hebben dakdekkersbedrijven vaak ook een medewerker rondlopen die niet meer de fysieke conditie heeft om zwaar werk te verrichten. Omscholing tot kraanchauffeur is dan meteen een mooie oplossing om deze medewerker voor het bedrijf te behouden. Overigens is de bediening van de kraan betrekkelijk eenvoudig te leren. De kraan wordt radiografisch bestuurd waardoor de kraanchauffeur voortdurend zicht houdt op het werk. Niet onbelangrijk is ook dat de kraan bijzonder gebruiksvriendelijk en veilig is. Het type beschikt namelijk over talloze veiligheidseisen die ingebouwd zijn omdat de kraan ook als hoogwerker is te gebruiken.
Het argument van 'een extra mannetje dat nodig zou zijn' gaat trouwens ook niet voor honderd procent op. Voor pannendekkers legt de kraan legt namelijk met gebruikmaking van een dakpanverdeler een compleet pakket pannen op het dak waarmee dus tegelijk weer wordt bespaard op een dakdekker die anders beneden de dakpannen op de ladderlift had moeten leggen.
Ten slotte de tegenwerping van veel ondernemers in de dakbedekkingsbranche dat zij geen materiaal met de kraanwagen mee kunnen nemen. Ook dat argument overtuigt weinig, zegt Van der Graaf. Alle leveranciers van dakmaterialen, leveren af op de bouwplaats. Wat mee naar de werkplaats gaat zijn kleine onderdelen of restpartijen. "En daarvoor is altijd wel een busje of aanhanger beschikbaar."

door: Mari van Lieshout